Przejdź do treści

ZAPOMNIANY POMNIK WOJENNY ZE ZBYLUTOWA

   Niegdyś w tej miejscowości znajdował się pomnik, wzniesiony po wschodniej stronie kościoła ewangelickiego, który również nie przetrwał próby czasu. Składał się z wysokiego na 6 metrów kamiennego obelisku, który w górnej części wyróżniono gzymsem wydzielającym miejsce na wyeksponowanie symbolu męstwa na polu walki, tak zwanego Krzyża Żelaznego. W zwieńczeniu pomnika, odsłoniętego 30 czerwca 1907 roku (zdjęcie po lewej), znalazła się figura wzbijającego się do lotu orła. Poniżej, na czworobocznym cokole o poziomo żłobkowanych ścianach, umieszczono czarną tablicą inskrypcyjną, która informowała przechodniów (w oryginale w języku niemieckim), że w ten sposób upamiętniono ofiary wojen z lat: 1864, 1866 i 1870-1871. Na tablicy wykonanej ze szwedzkiego sjenitu (czarnej skały głębinowej), umieszczono imiona i nazwiska poległych z wsi: Zbylutów, Skorzynice i Bielanka. Warto nadmienić, że pomnik ufundowała firma Niggl, która w okolicy wydobywała piaskowiec.
   Dnia 19 lipca 1922 roku w Zbylutowie odsłonięto, ufundowaną przez Ochotniczą Straż Pożarną, wielką tablicę pamiątkową wykonaną przez lwóweckiego rzeźbiarza Stahna (zdjęcie po prawej). Po bokach starego obelisku postawiono dwie skośnie ustawione ściany, ujęte w kamienne spływy, przechodzące w niewysokie murki. Podobnie jak w Chmielnie, mieściły one nazwiska okolicznych mieszkańców poległych w okresie I wojny światowej (1914-1918). Tutaj jednak całość zwieńczono figurami, prawdopodobnie dwóch orłów z opuszczonymi skrzydłami. Kwatera była otoczona kamiennymi słupkami, połączonymi łańcuchami. Po poświęceniu pomnika pastor Reichert wygłosił okolicznościową mowę.
   Zdjęcie gospodarstwa w prawym dolnym rogu zrobione jest w Skorzynicach (Hartliebsdorf). Autor dawnej pocztówki omyłkowo uznał, że pomnik znajduje się w tej wsi, a nie w Zbylutowie (Deutmannsdorf).
 
Szymon Wrzesiński©