Urząd Gminy i Miasta Lwówek Śląski

W tradycję rodzinnego gospodarstwa wpisana jest praca wszystkich
domowników, również dzieci, które poprzez pracę w gospodarstwie uczą się i doskonalą swoje
umiejętności. Podejmując prace od najbardziej prostych do skomplikowanych rozwijają swoją
wyobraźnię, poznają coraz więcej tajników prac gospodarskich i uczą się umiejętności pracy
w grupie. Trzeba natomiast pamiętać, że nie każdą pracę można powierzyć dziecku, bo zwyczajnie
do nich nie dorosły. Mają za mało sił, brakuje im wyobraźni, doświadczenia, nie potrafią właściwie
ocenić niebezpieczeństwa, przewidzieć skutków swoich poczynań, a zatrucie czy przeciążenie
młodego organizmu może mieć nieodwracalne skutki.
Dźwiganie ciężarów, praca w wymuszonej pozycji, która za bardzo obciąża
kręgosłup, narażanie młodego organizmu na działanie pyłów, toksyn, wibracji, jest
niedopuszczalne. Może to doprowadzić do zwyrodnień kości, kręgosłupa, niedorozwoju wzrostu,
nieuleczalnych chorób. Również nie można zmuszać dziecka do wykonywania prac, których ono
nie lubi lub boi się je zrobić i w efekcie osobowość dziecka może nieprawidłowo się rozwijać.
Wszelkie przymusy mogą doprowadzić do lęków, frustracji, stresów. Stałe intensywne
zatrudnianie dzieci do pracy w gospodarstwie pozbawia je dzieciństwa, beztroska i swobodna
zabawa będzie już niemożliwa. Poza tym będą miały mniej czasu na naukę i rozwijanie swoich
zainteresowań.
Dziecko może pomóc tylko przy pracach lekkich i nie wymagających dużego
doświadczenia. Trzeba zawsze brać pod uwagę możliwości fizyczne malca oraz zlecać mu prace
nieskomplikowane i bezpieczne dla jego zdrowia i rozwoju. Trzeba zademonstrować mu
prawidłowe wykonanie czynności oraz przestrzec o możliwych niebezpieczeństwach, jakie czyhają
na nieuważnych i niedoświadczonych młodych ludzi. To jest bardzo ważne, bo dziecko nie zdaje
sobie sprawy, że w domu, na podwórku, w polu, w obejściu niekoniecznie jest bezpiecznie.
Młodzież zaś wie o tych potencjalnych zagrożeniach, ale je lekceważy – taka jest bowiem specyfika
tego wieku. Inaczej też uświadamiać o tych zagrożeniach dzieci z gospodarstw i dorosłych,
a inaczej – „miastowych”, przyjeżdżających w odwiedziny. Gdy dziecko będzie wykonywało daną
czynność, obserwując je można zwrócić uwagę na nieprawidłowości i poprawić malucha w razie
potrzeby.
Należy pamiętać, że dzieci przy pracy, to dodatkowe obowiązki dla rodziców,
którzy muszą dbać o prawidłowy rozwój i bezpieczeństwo swojej pociechy. Dzieci zostawione
same sobie są najbardziej narażone na wszystkie niebezpieczeństwa. To nie maluchy muszą być
rozważne, ale dorośli przez których najczęściej zdarzają się wypadki zarówno w zagrodach jak i na
drogach. Dzieci bawiące się na jezdniach przy gospodarstwach to codzienny widok. One nie będą
uważać, dlatego ich bezpieczeństwa muszą strzec opiekunowie-dorośli.
Korzystając z pomocy dzieci i powierzając im wykonywanie jakiś prac, wybierzmy
takie, którym są one w stanie podołać bez narażania się na niepotrzebne niebezpieczeństwo.
Przedstawiamy poniżej wykaz prac, których nie należy zlecać dzieciom do lat 15.
1. Kierowanie ciągnikami rolniczymi i innymi maszynami samobieżnymi.

2. Obsługa kombajnów do zbioru zbóż, zielonek i okopowych, maszyn żniwnych, kosiarek
rolniczych, pras do słomy i siana, kopaczek do zbioru okopowych.
3. Sprzęganie i rozsprzęganie maszyn i narzędzi rolniczych, przyczep i wozów z ciągnikami
rolniczymi, a także pomaganie przy tych czynnościach.
4. Przebywanie na pomostach sadzarek do ziemniaków oraz siewników i korygowania ich pracy
poprzez strącanie nadmiaru sadzeniaków lub przegarnianie ziarna w skrzyni nasiennej.
5. Obsługa maszyn do przygotowania pasz – sieczkarni, śrutowników, gniotowników,
mieszalników, rozdrabniaczy.
6. Obsługa mocarni, a zwłaszcza praca na górnym pomoście młocarni przy współpracującej
prasie do słomy.
7. Przerzynanie drewna przy użyciu pilarki tarczowej oraz wykonywanie czynności pomocniczych
przy tej pracy: podawanie i odbieranie materiału, usuwanie trocin i inne prace porządkowe.
8. Wszelkie prace przy użyciu pił łańcuchowych (przecinanie pni, okrzesywanie gałęzi,
prześwietlanie drzew itp.).
9. Ścinanie drzew, ściąganie, załadunek i rozładunek drewna o średnicy większej niż 15cm.
10. Obsługa dmuchaw, przenośników taśmowych i ślimakowych.
11. Załadunek, wyładunek i wysiew tlenkowego wapna nawozowego (wapna palonego).
12. Wszelkie prace z chemicznymi środkami ochrony roślin.
13. Prace z użyciem rozpuszczalników organicznych.
14. Topienie i podgrzewanie lepiku i smoły.
15. Rozpalanie i obsługa pieców centralnego ogrzewania.
16. Obsługa parników, kotłów do gotowania.
17. Obsługa rozpłodników (buhajów, ogierów, knurów, tryków).
18. Załadunek i rozładunek zwierząt, prace przy uboju i rozbiorze zwierząt.
19. Opróżnianie zbiorników i wywóz gnojówki, gnojowicy i szamba.
20. Wykonywanie wykopów ziemnych i praca w wykopach.
21. Obsługa ładowaczy i mechanicznych podnośników.
22. Prace w silosach zamkniętych, zbiornikach i pojemnikach.
23. Wszelkie prace na wysokości ponad trzy metry na: pomostach, drabinach, drzewach, dachach
itp.
Anna Krystyniak
PT KRUS Bolesławiec