Przejdź do treści

Dobre praktyki BHP przy obsłudze maszyn rolniczych

 

Trudno sobie wyobrazić współczesne gospodarstwo rolne bez maszyn i mechanizacji.
Okres wczesnej wiosny powoduje spiętrzenie prac, a konieczność wykonywania większej niż w zimie
liczby czynności, wymagających koncentracji i zwiększonego wysiłku fizycznego, potęguje zagrożenia
wypadkowe. Zabiegi agrotechniczne, ze względu na cykl wegetacji roślin związany z naszym
klimatem, muszą być wykonane w określonych terminach, a pośpiech uniemożliwia zorganizowanie
pracy w taki sposób, by była ona bezpieczna.
Uprawa roli z pozoru jest prosta, co nie oznacza, że jest bezpieczna.
Niezależnie od rodzaju maszyn i narzędzi stosowanych przy uprawie i nawożeniu gleby
zagrożenia występują podczas: agregowania maszyn z ciągnikiem, ich obsługi w czasie pracy, naprawy
i konserwacji, transportu, przechowywania maszyn oraz ze względu na: zły stan techniczny
używanych ciągników i maszyn (wyeksploatowanych i niesprawnych), niewystarczający poziom
wiedzy technicznej użytkowników nowoczesnego sprzętu rolniczego, niestosowanie środków
ochrony indywidualnej (obuwia i odzieży, okularów, półmasek i innych), nieprzestrzeganie zasad BHP
i przepisów ruchu drogowego (w tym prace po spożyciu alkoholu), niezachowanie szczególnych zasad
bezpieczeństwa przy uprawie na terenach górzystych i ciężkich glebach, wykonywanie prac w
pośpiechu, w niesprzyjających warunkach pogodowych i niedostrzeganie lub ignorowanie zagrożeń.
Wiadomo, że wypadki związane ze stosowaniem maszyn i urządzeń rolniczych powstają
zwykle na skutek ich nieprawidłowego użytkowania, podczas prac naprawczych i transportu. Rolnicy
narażeni są również na działanie pyłów i substancji chemicznych. Czynniki te mogą wywoływać
przewlekłe choroby dróg oddechowych albo prowadzić do niebezpiecznych zatruć.
W celu uniknięcia wypadku należy:
 przed przystąpieniem do pracy z maszynami i urządzeniami należy zapoznać się z ich instrukcjami
obsługi i przestrzegać zapisów w nich zawartych,
 agregowanie maszyn i narzędzi powinno być wykonywane jedynie przez kierowcę ciągnika,
 przed wyjazdem z gospodarstwa na drogę publiczną należy zabezpieczyć zestaw, by nie stwarzał
zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego (zabezpieczanie przed samoczynnym
opadaniem, rozkładaniem, trójkąty wyróżniające, tablice ostrzegawcze, oświetlenie itd.),
 po dotarciu na pole należy przygotować maszynę lub urządzenie do pracy w sposób opisany w
instrukcji obsługi,
 niedopuszczalne jest przebywanie ludzi w strefie pracy zespołu roboczego maszyn do uprawy
gleby, szczególnie maszyn aktywnych,
 niedopuszczalne jest cofanie i wykonywanie nawrotów agregatem w położeniu roboczym,
 podczas pracy rozsiewacza nawozów niedopuszczalne jest przegarnianie nawozu, skrzynia
ładunkowa powinna być przykryta pokrowcem,
 w pobliżu pracującego rozsiewacza nawozów nie powinni znajdować się ludzie i zwierzęta,
 niedopuszczalne jest przebywanie ludzi w strefie załadunku nawozów lub obornika z użyciem
ładowacza uniwersalnego,


 rozrzutnik obornika na przedniej burcie powinien mieć siatkę chroniącą operatora przed
uderzeniem twardymi przedmiotami; przekładnie i wał przegubowo-teleskopowy powinny być
zabezpieczone wymaganymi osłonami,
 czyszczenie i mycie rozrzutnika może być przeprowadzone po dołączeniu napędów i wyłączeniu
silnika ciągnika,
 wszelkie kontrole stanu technicznego, regulacje i doraźne naprawy mogą być wykonywane po
uprzednim unieruchomieniu silnika ciągnika i odłączeniu napędu,
 maszyny powinny być przechowywane w pomieszczeniach zadaszonych, na równe, utwardzonej
nawierzchni, w sposób uniemożliwiający okaleczenie ludzi i zwierząt.

 

Zapewnienie bezpieczeństwa pracy w wielu gospodarstwach jest możliwe bez ponoszenia
dużych nakładów finansowych. Wystarczy zmienić niektóre metody pracy, zadbać o ład i porządek,
organizować prace w taki sposób, by znalazł się czas na odpoczynek, bezwzględnie stosować się do
zaleceń producenta podanych w instrukcji obsługi maszyn.
Działanie z wyobraźnią i świadomością występujących zagrożeń przy pracach w
gospodarstwie rolnym, a szczególnie przy obsłudze maszyn i narzędzi, jest najlepszym sposobem na
uniknięcie wielu ludzkich tragedii.

 

 

    

Anna Krystyniak
PT KRUS Bolesławiec

 

opracowano na podstawie broszury Dobre praktyki BHP przy uprawie i nawożeniu gleby