Urząd Gminy i Miasta Lwówek Śląski

   W Niwnicach powstają pierwsze domy budowane z nowego materiału opracowanego przez warszawski Instytut Techniki Budowlanej… - mogli dowiedzieć się pod koniec 1976 roku czytelnicy jednej z najpopularniejszych gazet w Polsce: Materiał ten charakteryzuje się wysoką wytrzymałością, trwałością i odpornością na temperatury, ma dużą zdolność tłumienia dźwięków i małą przewodność cieplną. – dodawał autor krótkiego tekstu zamieszczonego w „Trybunie Robotniczej”.

   Przeglądając prasę z okresu Polski Ludowej, można odszukać szereg ciekawostek, o których istnieniu zapomnieliśmy, bądź nie mieliśmy najmniejszego pojęcia. Jedną z nich jest historia… niwnickiego sulfobetonu. Zastanawiacie się, dlaczego akurat budynki powstały nieopodal kopalni anhydrytu „Nowy Ląd”? Zagadkę pośrednio wyjaśni nam artykuł opublikowany w styczniu 1977 roku na łamach „Gorzowskiej Przemysłówki” - pisma samorządu robotniczego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego w Gorzowie Wielkopolskim: Jest to nowy i tani materiał wiążący uzyskiwany z anhydrytu poprzez związanie go nieograniczonymi polimerami krzemianowymi. Sulfobeton może mieć zastosowanie do produkcji elementów ścian działowych i nośnych – zewnętrznych i wewnętrznych w budynkach jedno- i dwukondygnacyjnych. Może być również stosowany do produkcji elementów prefabrykowanych pod podłogi z parkietu mozaikowego lub z tworzyw sztucznych. Sulfobeton charakteryzuje się niewielką nasiąkliwością oraz zwiększoną izolacją akustyczną. Nie da się ukryć, że dostępność anhydrytu w Niwnicach ułatwiała wykonanie i przetestowanie nowatorskiego materiału na miejscu.

   Trzeci i zarazem ostatni tekst, pochodzi z dziennika „Słowo Ludu”. Początek był identyczny, jak w cytowanym powyżej organie prasowym PZPR: W Niwnicach koło Lwówka Śląskiego powstają pierwsze domy budowane  z nowego materiału opracowanego przez warszawski Instytut Techniki Budowlanej. Na szczęście dalej podano znacznie więcej szczegółów: Z materiału tego można wykonywać elementy budowlane o właściwościach porównywalnych z powszechnie stosowaną w budownictwie cegłą (…). Dzięki tym właściwościom może znaleźć zastosowanie zarówno w budownictwie jednorodzinnym, jak i wielkoprzemysłowym. Zastapić może również zaprawę wapienno-piaskową np. przy wykonywaniu murów ceglanych: nadaje się doskonale do tynkowania. (...) Do produkcji elementów budowlanych z nowego materiału można z powodzeniem wykorzystać istniejące zakłady produkujące cegły lub inne elementy budowlane. Rozwinięcie produkcji pozwoliłoby w większym stopniu wykorzystywać złoża i uzyskiwać nowy materiał wiążący...

   Sulfobeton wkrótce został zaprezentowany na Krajowej Wystawie Wynalazczości i Postępu Technicznego (1977). Elementy budowlane wykonane w Niwnicach budziły największe zainteresowania zwiedzających wśród 60 zaprezentowanych tam eksponatów i projektów wynalazczych z dziedziny produkcji. W kolejnym roku produkt opisywano na łamach Zeszytów Naukowych Politechniki Śląskiej. Niestety zamiast dalszego zachwytu nad polską rewolucją w budownictwie, sulfobeton zniknął z gazet i innych publikacji tak szybko, jak się pojawił! 

Więcej z książce pt. "Tajemnice Lwówka Śląskiego: Dawne widoki i niezwykłe historie z czasów Polski Ludowej"

Nap. Szymon Wrzesiński © (Wszystkie prawa zastrzeżone). 

Ilustracje:

Brama wjazdowa do kopalni anhydrytu w Niwnicach w 1976 r. Fot. H. Piecuch (koloryzacja własna)

Kopalnia odkrywkowa „Nowy Ląd”, Leksykon przemysłu Dolnego Śląska, Wrocław 1969