Urząd Gminy i Miasta Lwówek Śląski

   Powstanie klasztoru franciszkańskiego Lwówek zawdzięcza inicjatywie księcia Bolesława Pobożnego, który sprowadził zakonników do miasta. W 1248 roku rycerz, a być może także kasztelan lwówecki, Henryk zwany Długim, podarował mnichom plac pod budowę klasztoru na dawnym przedmieściu zamkowym. Wznoszenie jednonawowego, kamiennego kościoła będącego pierwotnie pod wezwaniem św. Piotra i Pawła rozpoczęto prawdopodobnie około 1264 roku, wtedy bowiem ustanowiono odpust dla tych którzy przyczynili się do budowy. Budynek klasztorny natomiast po raz pierwszy wspomniany został w źródłach pisanych pod rokiem 1285. 

   W XVI wieku, w pierwszych latach reformacji zmalała liczba franciszkanów, a także wielkość ofiar składanych przez wiernych. Po parokrotnych pożarach zabudowań klasztornych w 1532 i 1543 roku, franciszkanie postanowili opuścić miasto, natomiast budynki konwentu zostały przekazane radzie miejskiej z przeznaczeniem na szkołę. Gdy w XVII wieku na Lwówek spadły wojenne nieszczęścia kościół i klasztor wraz ze szkołą zamknięto. Dopiero w 1652 roku minoryci powrócili do miasta i przystąpili do długotrwałej odbudowy. W jej trakcie zawalone w 1644 roku sklepienia kościoła zastąpiono nowymi, barokowymi.

   Franciszkanie utrzymali się we Lwówku do 1810 roku, kiedy to król pruski Fryderyk Wilhelm III z powodu trudności finansowych przeprowadził kasatę i sekularyzację klasztorów. Klasztor został został ponownie przekazany kasie miejskiej z przeznaczeniem na szkołę, arsenał i następnie muzeum. Został też po raz kolejny przebudowany w latach 1873-1875. Po II wojnie światowej Franciszkanom udało się odzyskać majątek dopiero w 2003 roku.

   Trójskrzydłowe zabudowania klasztorne z powodu wielokrotnych przebudowań obecnie zatraciły swój pierwotny wygląd. Pierwotnie w skrzydle zachodnim znajdowały się pomieszczenia gospodarcze, a w narożniku zewnętrznym, pomiędzy kaplicą Henryka jaworskiego a skrzydłem zachodnim usytuowana była studnia. Skrzydło południowe opierało się na kurtynie miejskich murów obronnych, dlatego okna mogło mieć tylko od strony wewnętrznej. Po 1455 roku wraz z pozostałymi skrzydłami zostało podwyższone o drugie piętro. Wschodnie, najważniejsze i najstarsze skrzydło łączyło się z prezbiterium. W linii północnej pierzei krużganków pierwotnie znajdowała się zakrystia nad którą mógł istnieć chór.  Po wybudowaniu czworobocznej wieży, na zakrystię przeznaczono odcinek krużganków w pierzei wschodniej, przylegającej do prezbiterium. Pomieszczenie to zaopatrzono we wspaniałe portale i sklepienie żebrowe. Wieżę natomiast po uderzeniu weń pioruna i spaleniu w 1455 roku obniżono do wysokości dachów kościoła.

   Wielokrotnie przebudowane klasztorne zabudowania klauzury, w większości nie zdradzają już dziś od zewnątrz swego średniowiecznego pochodzenia. Gotycki charakter zachował jedynie wirydarz, podobnie jak wiodąca do niego od wschodu sień z sieciowym sklepieniem. Przypora w południowo – wschodnim narożniku i ostrołukowe okna skrzydła południowego świadczą, iż w zabudowaniach klasztornych przetrwały pod tynkami pierwotne mury. 

   Po remoncie, kilka lat po II wojnie światowej, uruchomiono tutaj podstawówkę, a od 1 września 1979 działała Zasadnicza Szkoła Zawodowa. Latem 2003 roku ZSZ został przeniesiony do położonego Liceum Ogólnokształcącego (ob. ZSOiZ w Lwówku Śl.). Od 11 lipca rozpoczęły się roboty remontowe w gmachu klasztoru oo. franciszkanów, trwające z przerwami po dziś dzień...

Tekst: Architektura średniowiecza i starożytności